Đầy bụng khó tiêu : Nguyên nhân và cách chữa tại nhà cực hữu hiệu

Đầy bụng khó tiêu là tình trạng rối loạn tiêu hóa có thể gặp ở bất cứ ai.  Mặc dùng không phải tình trạng nguy hiểm nhưng những bất tiện mà chúng gây ra ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống sinh hoạt thường ngày của mọi người.

Đầy bụng khó tiêu là chứng bệnh gì?

Tình trạng đầy bụng khó tiêu thường hay gặp phải ở rất nhiều người bệnh. Theo các chuyên gia bác sĩ, đây là dấu hiệu cho thấy các kích thích gây nên các rối loạn chức năng liên quan đến vận động dạ dày và hành tá tràng mà không có tổn thương thực thể nào ở hai tạng này. Lúc này người bệnh sẽ cảm thấy bụng óc ách đầy nước, căng cứng và phình to bất thường gây khó chịu ngay cả khi không ăn.

Có đến 50% đầy bụng khó tiêu là do giảm khả năng co bóp đưa thức ăn từ dạ dày xuống ruột trong cả hai giai đoạn tiêu hóa đặc và lỏng. Một số yếu tố tâm lý và dinh dưỡng cũng đóng vai trò tác nhân gây nên bệnh lý này. Ngoài ra, đầy bụng khó tiêu còn có liên quan đến các bệnh lý thực thể như: Bệnh gan, bệnh lý đường mật, bệnh đau dạ dày, bệnh đường ruột, bệnh tuyến tụy…

Nguyên nhân gây đầy bụng khó tiêu thường gặp

Khi hệ tiêu hóa hoạt động bình thường chúng ta sẽ cảm thấy thoải mái sau khi ăn khoảng 30 phút vì lúc này thức ăn đã được tiêu hóa bớt. Nhưng những người bị đầy bụng khó tiêu thì hoàn toàn ngược lại sẽ luôn cảm thấy khó chịu, tức bụng, chướng bụng sau nhiều giờ. Dưới đây là một số nguyên nhân gây nên tình trạng này.

Chế độ ăn uống không khoa học

Thực đơn bữa ăn hàng ngày có mối liên hệ chặt chẽ với tình trạng tiêu hóa của dạ dày. Không ít người gặp phải hiện tượng chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu do ăn phải các thức ăn không đảm bảo an toàn, ăn đồ lạnh, uống nhiều đồ có còn… Các thực phẩm có chứa nhiều kí sinh trùng, vi khuẩn có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, đặc biệt là bệnh tiêu chảy, buồn nôn, nôn… nghiêm trọng hơn là ngộ độc thực phẩm.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng đầy bụng khó tiêu. Cụ thể thường xuyên ngồi nhiều một chỗ, lười vận động, ăn không nhai kĩ, bỏ bữa hay nằm ngay sau khi ăn… Những thói quen xấu khiến cho hệ tiêu hóa bị trì trệ, việc chuyển hóa thức ăn bị ảnh hưởng nhiều nên lúc nào bạn cũng cảm thấy ì ạch, khó chịu vùng bụng.

Nhiễm khuẩn

Những vi khuẩn Hp, khuẩn lỵ amip xâm nhập vào hệ tiêu hóa kích thích khiến cho dạ dày tá tràng hoạt động kém hiệu quả. Lúc này các nhu động ruột bị rối loạn dẫn đến nhiều triệu chứng nguy hiểm như: Đầy bụng, khó tiêu, chán ăn, tiêu chảy, mệt mỏi, suy nhược…

Bệnh lý đường tiêu hóa

Như đã nói ở trên, các bệnh lý gây ra tình trạng đầy bụng khó tiêu phổ biến nhất vẫn là bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Một số bệnh như: Viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng co thắt, viêm dạ dày… ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng co bóp và tiêu hóa thức ăn. Chính vì vậy, triệu chứng sẽ kéo dài hơn và nếu không được điều trị dứt điểm thì mức độ tổn thương ngày một trầm trọng.

Tâm lý căng thẳng kéo dài

Hệ thần kinh trung ương chính là cơ quan kiểm soát hoạt động của quá trình tiêu hóa. Khi người bệnh gặp phải những sang chấn tâm lý, stress nhiều ngày sẽ tác động trực tiếp đến nhu động ruột và quá trình tiêu hóa bị trì trệ dẫn ăn không tiêu, chướng bụng, đầy hơi. Đặc biệt, những trường hợp stress nặng lạm dụng thuốc an thần sẽ khiến tình trạng nặng thêm.

Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh

Một số loại thuốc kháng sinh có khả năng ức chế vi khuẩn có hại nhưng lại vô tình tiêu diệt lợi khuẩn gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Điều này dễ dẫn đến những rối loạn tiêu hóa như đau bụng, đi ngoài, ăn không tiêu. Trường hợp bệnh nhân chủ quan uống thuốc quá liều còn gây ra tình trạng khác thuốc khiến cho chức năng đại tràng, dạ dày bị yếu dần đi.

Đầy bụng khó tiêu nên ăn gì.

Khi bị đầy bụng khó tiêu thì việc nên ăn gì là một việc rất cần thiết và quan trọng trong việc điều trị đầy hơi chướng bụng. Sau đây là một số loại đồ ăn nên :

• Tích cực ăn nhiều các loại rau củ quả và trái cây trong bữa ăn hằng ngày, ăn những loại rau ít gây tổn thương cho dạ dày như cà rốt, nho, dâu… đây là những loại trái cây giàu dinh dưỡng và không gây đầy hơi. Tuy nhiên nếu cẩn trọng hơn thì bạn có thể hỏi thêm ý kiến của bác sĩ để có thể cân bằng được trọng lượng cơ thể với số lượng cần ăn sao cho hợp lí.
• Ăn những loại thức ăn dễ tiêu hóa như rau mồng tơi, rau muống.

Một số loại đồ ăn không nên ăn :

• Không nên ăn những loại đồ ăn có tính chất cay, nóng và các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá… Khi bị đầy bụng khó tiêu mọi người hãy thay đổi thói quen từ hay uống những loại đồ uống có nhiều ga thì hãy chuyển sang những loại nước tinh khiết hoặc những loại trà gừng.
• Tránh sử dụng hoặc ăn uống những loại đồ ăn thức uống có độ mặn cao, vì khi ăn những thực phẩm có độ mặn cao sẽ chứa nhiều natri sẽ gây nên chướng bụng đầy hơi.
• Không ăn các loại đồ ăn chất béo như phô mai, sữa…

Cách chữa đầy bụng khó tiêu đơn giản tại nhà

Đối với các trường hợp đầy bụng khó tiêu cấp, bạn nên tham khảo các phương pháp đơn giản tại nhà để hạn chế việc sử dụng thuốc tân dược.

• Chườm nóng: Dùng túi chườm chuyên dụng hoặc khăn ấm chườm lên vùng bụng để thấy hiệu quả giảm nhanh những cơn đau và kích thích tại ruột. Tuy nhiên cần lưu ý để nhiệt độ vừa phải tránh hiện tượng bỏng da.
• Pha baking soda: Trong thành phần baking soda có chứa natri hidrocacbonat giúp trung hòa acid dạ dày, làm giảm triệu chứng ợ nóng một cách đơn giản. Bạn thực hiện uống 1 cốc nước ấm hòa cùng ¼ muỗng baking soda. Lưu ý sau khi uống baking soda bạn không nên uống thêm bất kỳ loại thuốc nào trong vào 2 tiếng vì chất này có thể làm chậm tốc độ hấp thụ các chất của cơ thể hoặc tương tác với các thuốc khác.
• Bổ sung men vi sinh: Các men vi sinh hay còn gọi là lợi khuẩn sinh sống tại đường ruột có tác dụng giúp lên men thực phẩm. Do đó chúng có thể hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giảm triệu chứng đau bụng, đầy hơi rất tốt. Ngoài việc uống men vi sinh bán sẵn bạn cũng có thể dùng các thực phẩm lên men như sữa chua, nấm thủy sâm, trà kombucha…
• Thay đổi chế độ ăn uống hợp lý: Nên bổ sung nhiều chất xơ vào thực đơn hàng ngày, tập ăn chế độ thanh đạm. Hạn chế tối đa các thực phẩm nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, đồ uống có cồn… để bảo vệ hệ tiêu hóa của bạn.
• Uống trà thảo mộc: Một số loại trà thảo mộc dễ tìm như trà bạc hà, trà hoa cúc, trà gừng… có công dụng cải thiện rõ rệt những khó chịu tại vùng bụng. Các thảo dược này giúp thúc đẩy quá trình sản sinh tuyến nước bọt, kích thích dòng mật, giảm cảm giác buồn nôn, tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng. Chính vì vậy, mỗi ngày sử dụng một tách trà sẽ giúp điều trị đầy bụng khó tiêu rất tốt.

Như vậy, tình trạng đầy bụng khó tiêu có thể do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Muốn biết chính xác tình trạng bệnh của mình và có phương pháp xử lý phù hợp, bạn nên tới các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán bệnh sớm nhất. Cảm ơn bạn đã theo dõi chuyên mục. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe hệ tiêu hóa cho mình và cả gia đình bằng cách thường xuyên cập nhật tin tức tại chuyên mục.